«Ialana tsiny ny fanelingelenana aterak’izany...noho ny asa fanarena ny tambazotra fitaterana rano...sabotsy manomboka amin’ny 11 ora maraina ka hatramin’ny 1 ora tolakandro...». Vitan’izany mantsy. Fa ilay «fanelingelenenana», tsy vita ny asabotsy ora vitsy, fa asabotsy manontolo ; dia nitohy alahady ; dia mbola tsy tapitra ihany alatsinainy. Izaho tsy mba ho mpandoro trano mandrakizay. Izaho menatra raha manakan-dalana hibahana ny arabe fampiasan’ny hafa raha tapaka telo andro ny rano ao an-trano. Saingy. Mety ho azoko ihany ny haromotan’ny olona tany Antalaha na ny hasosoran’ny mponina tetsy Andraisoro. Raha ny tambazotra efa tranainy, iaraha-mahalala, satria adinon’ny mpitondra Fanjakana nifandimby sy ny mpitantana nifanesy tao amin’ny JIRAMA. Fa raha ny tsy fahaizana ny asa, andraikitry ny mpiasan’ny JIRAMA irery kosa : asa tokony ho vita ora roa nanjary nitarazoka telo andro ! Izay indray : lazaina fa efa niverina ny rano, kanjo ivi-tsaka, mbola nilana niverenana indroa, intelo, teny an-toerana. Ho atao inona loatra re ity JIRAMA ity ? Adinon’ireo manohitra ny fivarotana azy amin’ny mpanambola tsy miankina, indrindra izay manana ny fahaizana feno sy fitaovana manaraka ny toetr’andro, fa vao tamin’ny 1976 anie io vao orinasam-panjakana. Aleo hisokatra ny adi-hevitra. Fararano moa izao ny andro, ho ritra tsikelikely indray ny loharano sy farihy. Dia hiverina indray ny fanambarana ombieny ombieny : «Ialana tsiny ny fanelingelenana ateraky ny étiage». Vao teo anefa isika no nahazo tombontsoa tamin’ny ranonorana matevina, nahatondra-drano aza. Rano nojerem-potsiny anefa, rano very fahatany any an-dranomasina. Satria tsy mba nisy mpitondra Fanjakana nihevitra «Alaotra» (laut = ranomasina amin’ny teny indoneziana) na «Itasihanaka» (tasik = farihy amin’ny teny indoneziana) vaovao ambony atsinanan’Antananarivo na ambany andrefan’Analamanga na etsy Laniera. Taloha, vao valopolo taona lasa fotsiny, mbola azo nolakanina, nandehana lakana, miala teo Ambodin’Isotry ka hatrany Isahafa-Avaradrano. Tantara zary angano sisa izany satria ny teo aza, nifaninanana nototofana : nasiana «bypass», namaritana «rocade», novolena «lotissements», natao «67 hectares»... Ny «dobon’i Callixte Savaron» tetsy Imerimanjaka, izany, ny Laniera izany, i Betsimitatatra izany. Efa tamin’ny 2007 aho no nanonofy. Farihy vaovao ary ambony atsinanan’Antananarivo, amin’iny faritra Vakini-Varahina iny : Masindray-Alasora-Imerimanjaka. Dia farihy tobin-drano hafa koa aty ambany andrefan’Antananarivo : indrisy, io Betsimitatatra totofana isan’andro io...Farihy be hilalaovana lakam-piara, hisangiana trondro-laoka, fitehirizan-dranonorona...Mety ho loharanon’angovo ihany koa na dia malefaka aza ny fidinan’ny lemaka manodidina an’Antananarivo, atsinanana miankandrefana, raha tanteraka eto ilay teknolojia hoe «STEP». Hevero vetivety anie izany farihy-dobo-kamory midadasika izany, hanangonana ranonorana. Vakini-Varahina, Vakini-Sisaony, Vakini-Mamba, Vakin’Ikopa. Rano hanaranam-po. Mantasoa faharoa. Mandroseza fanampiny. Tsiazompaniry sosona. Iny faritra heverina hananganana ny «Antanambao-Tsaramasoandro» iny koa, ohatra, manolotra an’Ikopa sy Sisaony, tobin-drano tsy hita velively ! Dia mbola ho totofana na dia efa hita aza fa asan’ny kamo ity «remblais» ity : ny rano alevina, ny tendrombohitra maha Imerina an’Imerina andrimbinana. Jereo fotsiny ny lavaka goavambe etsy ampototr’Ambohidava... Tsy zakan’ny Ministera tokana izany nofy izany, fa tsy maintsy hifandrimbonana : Angovo, Rano, Tontolo iainana, Fanajariana ny Tany, Fikarohana siantifika. Ministeran’ny Revy tsy ritran’ny Fararano.
«Ialana tsiny ny fanelingelenana aterak’izany...noho ny asa fanarena ny tambazotra fitaterana rano...sabotsy manomboka amin’ny 11 ora maraina ka hatramin’ny 1 ora tolakandro...». Vitan’izany mantsy. Fa ilay «fanelingelenenana», tsy vita ny asabotsy ora vitsy, fa asabotsy manontolo ; dia nitohy alahady ; dia mbola tsy tapitra ihany alatsinainy. Izaho tsy mba ho mpandoro trano mandrakizay. Izaho menatra raha manakan-dalana hibahana ny arabe fampiasan’ny hafa raha tapaka telo andro ny rano ao an-trano. Saingy. Mety ho azoko ihany ny haromotan’ny olona tany Antalaha na ny hasosoran’ny mponina tetsy Andraisoro. Raha ny tambazotra efa tranainy, iaraha-mahalala, satria adinon’ny mpitondra Fanjakana nifandimby sy ny mpitantana nifanesy tao amin’ny JIRAMA. Fa raha ny tsy fahaizana ny asa, andraikitry ny mpiasan’ny JIRAMA irery kosa : asa tokony ho vita ora roa nanjary nitarazoka telo andro ! Izay indray : lazaina fa efa niverina ny rano, kanjo ivi-tsaka, mbola nilana niverenana indroa, intelo, teny an-toerana. Ho atao inona loatra re ity JIRAMA ity ? Adinon’ireo manohitra ny fivarotana azy amin’ny mpanambola tsy miankina, indrindra izay manana ny fahaizana feno sy fitaovana manaraka ny toetr’andro, fa vao tamin’ny 1976 anie io vao orinasam-panjakana. Aleo hisokatra ny adi-hevitra. Fararano moa izao ny andro, ho ritra tsikelikely indray ny loharano sy farihy. Dia hiverina indray ny fanambarana ombieny ombieny : «Ialana tsiny ny fanelingelenana ateraky ny étiage». Vao teo anefa isika no nahazo tombontsoa tamin’ny ranonorana matevina, nahatondra-drano aza. Rano nojerem-potsiny anefa, rano very fahatany any an-dranomasina. Satria tsy mba nisy mpitondra Fanjakana nihevitra «Alaotra» (laut = ranomasina amin’ny teny indoneziana) na «Itasihanaka» (tasik = farihy amin’ny teny indoneziana) vaovao ambony atsinanan’Antananarivo na ambany andrefan’Analamanga na etsy Laniera. Taloha, vao valopolo taona lasa fotsiny, mbola azo nolakanina, nandehana lakana, miala teo Ambodin’Isotry ka hatrany Isahafa-Avaradrano. Tantara zary angano sisa izany satria ny teo aza, nifaninanana nototofana : nasiana «bypass», namaritana «rocade», novolena «lotissements», natao «67 hectares»... Ny «dobon’i Callixte Savaron» tetsy Imerimanjaka, izany, ny Laniera izany, i Betsimitatatra izany. Efa tamin’ny 2007 aho no nanonofy. Farihy vaovao ary ambony atsinanan’Antananarivo, amin’iny faritra Vakini-Varahina iny : Masindray-Alasora-Imerimanjaka. Dia farihy tobin-drano hafa koa aty ambany andrefan’Antananarivo : indrisy, io Betsimitatatra totofana isan’andro io...Farihy be hilalaovana lakam-piara, hisangiana trondro-laoka, fitehirizan-dranonorona...Mety ho loharanon’angovo ihany koa na dia malefaka aza ny fidinan’ny lemaka manodidina an’Antananarivo, atsinanana miankandrefana, raha tanteraka eto ilay teknolojia hoe «STEP». Hevero vetivety anie izany farihy-dobo-kamory midadasika izany, hanangonana ranonorana. Vakini-Varahina, Vakini-Sisaony, Vakini-Mamba, Vakin’Ikopa. Rano hanaranam-po. Mantasoa faharoa. Mandroseza fanampiny. Tsiazompaniry sosona. Iny faritra heverina hananganana ny «Antanambao-Tsaramasoandro» iny koa, ohatra, manolotra an’Ikopa sy Sisaony, tobin-drano tsy hita velively ! Dia mbola ho totofana na dia efa hita aza fa asan’ny kamo ity «remblais» ity : ny rano alevina, ny tendrombohitra maha Imerina an’Imerina andrimbinana. Jereo fotsiny ny lavaka goavambe etsy ampototr’Ambohidava... Tsy zakan’ny Ministera tokana izany nofy izany, fa tsy maintsy hifandrimbonana : Angovo, Rano, Tontolo iainana, Fanajariana ny Tany, Fikarohana siantifika. Ministeran’ny Revy tsy ritran’ny Fararano.